 |
| Sanayi İnkilabı Nedir |
Sanayi İnkilabı nedir hakkında kısaca bir bilgi verecek olur
isek Sanayi İnkılâbı, insan ve hayvan gücüne dayalı üretim tarzından makine
gücünün hâkim olduğu üretim tarzına geçiştir. XVIII. yüzyılda pozitif
bilimlerin üretim alanında uygulanmasıyla İngiltere’de özellikle demir ve
dokuma sektöründe ortaya çıkmış ve diğer alanlara yayılmıştır. Sanayi
Devrimi’nin ilk aşamasındaki temel ham madde taş kömürüdür. Buhar gücü ile
çalışan makinelerin icat edilmesi ve kullanılması makineleşmiş endüstriyi
doğurmuştur. XVIII. yüzyıl sonlarında Coğrafi Keşifler ile başlayan
sömürgecilik ve bilimsel buluşların tekniğe uygulanması sanayileşmeye neden
olmuştur.
Sanayi İnkılabı’nın İngiltere’de ortaya çıkmasının nedenleri;
İngiltere’de merkezi güçlü bir devletin bulunması ve bu
devletin geniş sömürgelere sahip olması
Özgür düşünce ortamının olması
Demir ve kömür madenleri bakımından zengin olması
Ham madde ve pazar kaynaklarının bol olmasıdır.
PÜF NOKTA
XVII. yüzyılın sonlarında ilk buhar makinesi icat edilmiş ve James Watt'ın 1779 yılında ateşli pompa sistemini bulmasıyla makineleşme hızlanmıştır.
Sanayi İnkilabı'nın Sonuçları
Üretim hızla arttı.
Bol, ucuz ve kaliteli
üretim sağlandı.
Bol ve ucuz ham
maddeye ihtiyaç duyulmasıyla sömürgecilik ve devletlerarası rekabet arttı.
El tezgâhları ve atölyeler kapandı. Yerine fabrikalar kuruldu.
Üretim artışı ile yeni pazarlara ihtiyaç duyuldu.
Ticaret gelişti.
İşçi sınıfı ortaya çıktı.
Kapitalizm, sosyalizm ve emperyalizm akımları doğdu.
Köyden kente göç hızlandı. Çekirdek aile yapısı ortaya
çıktı.
Sermaye birikimleri gerçekleşti ve büyük şirketler kuruldu.
Ekonomik rekabetin artması I. Dünya Savaşı’na ortam
hazırladı.
Sanayi İnkilabı'nın Osmanlıya Etkisi
Ucuz Avrupa malları karşısında küçük atölyeler rekabet
edemeyerek kapandı. İşsizlik arttı.
Dış ticaret dengesi bozuldu.
Osmanlı XIX. yüzyıl ortalarına doğru Avrupa mallarının
istilasına uğradı.
Osmanlı hammadde satan ve dışarıdan mamul madde alan bir
ülke hâline geldi.
Ekonominin zayıflaması devletin çöküşünü hızlandırdı.
Sömürgecilik Faaliyetlerinin Hızlanması
Bir devletin ülke sınırları dışına çıkarak kendisine ait
olmayan bölgeleri işgal ederek ekonomik ve siyasi yönden çıkar sağlamasına
sömürgecilik denir. Sanayi İnkılâbı, Avrupalıların ham madde kaynaklarına ve
yeni pazarlara ihtiyaç duymalarına neden oldu ve yeni sömürgelerin bulunması
gerekiyordu.
İNGİLTERE: Hindistan, Belücistan, Kıbrıs, Malta, Avusturya
ve Mısır’ı sömürgeleştirmiş ve sömürge imparatorluğu kurmuştur.
FRANSA: Cezayir, Tunus, Sudan, Madagaskar, Fas ve Çin
Seddi’nin doğu kısmını sömürgeleştirdi.
ALMANYA: Güneybatı Afrika, Uganda, Kenya ve Kamerun’u
sömürgeleştirdi.
İTALYA: Sömürgecilikte fazla başarılı olamadı. Eritre ve
Trablusgarp’ı sömürgeleştirdi.
RUSYA: XIX. yüzyıl da geniş bir sömürge imparatorluğu kurdu. Önceden Sibirya ve Japon Denizi kıyılarına yerleşen Ruslar XIX. yüzyılın ikinci yarısında Türkistan’ı sömürgeleştirdi.
