Napolyo'nun mısırı işgali için projeler öne süren Kodrika kimdir? Kodrika projeleri nelerdir?
Kodrika kimdir? Kodrika projeleri nelerdir? |
Napolyon’un Osmanlıyı parçalama üzerine hazırlattığı projelerden en önemlisi olarak Kodrika gösterilmektedir. Bu proje tarihe Kodrika Muhtırası olarak geçer.
Kodrika Kimdir?
Kodrika Moralı Seyit Efendi'nin baş tercümanıdır. Rum asıllı
Osmanlı vatandaşıdır. Moralı Seyit Efendi'nin Elçiliği sırasında ona gelen
bütün yazışmaları İngiliz hükümetine bir kopyasını aktarmıştır. Yani ajanlık
yapmıştır. Podrika’nın bu ihanetini farkına varan kişi ise Halet Efendi'dir.
Çok gariptir ki Halet Efendi haini yakalanmış olmasına rağmen Yunan İsyanı'nın
başarılı bir gidişat göstermesinde de büyük etkisi olmuştur. Podrika hemen
görevinden alınarak Fransız Dışişleri Bakanlığı Özel mevkii getirilmiştir.
Kodrika‘nın İlk Projesi
Osmanlı Devleti'ni iki devlete bölmek, birincisi Asya'da
bulunan devlet, ikincisi Rumeli ve Avrupa'da bulunan devlet.
Asya'da bulunan devlet Osmanlı hanedanı idaresinde olacak
teokratik yapı da bir devlet olacak ve başkenti Bağdat olacaktır.
Avrupa Kıtası'nda olan ikinci devlet Fransa'nın müttefiki
olacak onun tarafından korunan bir devlet olacak ve Hristiyan karakterli bir
devlet olup başkenti İstanbul olacaktır.
Kodrika İkinci Projesi
Osmanlı'nın Rumeli kısmını yarı bağımsız devlete bölelim
der. Bu vilayetler ise; Bulgaristan, Sırbistan, Arnavutluk, Bosna, Yunanistan
ve Yunan Adalarıdır. Bu otonom bölgelerin kabul edilmesi durumunda burada zaten
Osmanlı Hükümeti'nin atamış olduğu Paşalar idare edecek, ama bunlar Fransa'nın
himayesine girecektir.
Mısır tümüyle Fransız toprağı yapılsın ve Mısır Avrupa-Asya
ticaretinin Merkezi olsun.
Napolyon bu planı gerçekleştirecek aracı görevinde olacak ve
yukarıdaki sayılan 6 otonom Devletin koruyucusu durumunda olacaktır
Fransa'yı Balkan topraklarında yaptığı bu hizmete karşılık
Merkezi Bağdat'a taşınacak olan Osmanlı Devleti Fransız kapitülasyonlarını
yenileyecekler.
Osmanlı Devleti, Fransa'nın Yakın Doğu ticareti fikrini tasdik edecektir. Bir noktada Osmanlı Fransa'nın Yakın Doğu ticaretinin koruyucusu durumunda olacaktır.
Kaynakça
Niyazi Berkes, Türkiye'de Çağdaşlaşma