Yüksek lisans veya doktora tezi yazmayı düşünen genç arkadaşlar ile Chicago’daki hocalarımın senelerce kafama kafama vurma suretiyle öğretmeye çalıştığı, benim hala içselleştirmeye çalıştığım basit ama uygulaması zor bir formülü paylaşmak istedim.
Tez yazarken kafanızdan binlerce soru, yüzlerce fikir geçecek. Aslında tezinizi şekillendirirken düşünmeniz gereken *5* soru & kısım var:
1) Ana araştırma sorusu?
2) *Sizin* orijinal cevabiniz?
3) Alternatif cevaplar & eksikleri
4) Teori/mantık?
5) Mantığı destekleyen kanıt
+ Her zaman için tezinizi bu 5 soru üzerinden düşünürseniz faydaları:
- Tezinizi bu konu üzerinde yazabilir misiniz?
- Belki başka bir soru düşünmeniz lazım?
- Literatürde *sizin* tamamlayabileceğiniz bir eksik var mi?
- Frenklerin değişiyle “so what?” sorusunun cevabi var mı?
+ Tez yazarken iki büyük tuzağa dikkat etmeniz lazım:
1) Yazacak konu bulamıyorum, belki asla bitiremeyeceğim, sorun bende
2) Dünyanın en parlak fikrini keşfettim, kimsenin de aklına gelmemiş, demek ki dâhiyim
İki yol da “akademik depresyon”a çıkıyor.
+ İki olasılık da mumkun, belki akademi size göre değil, belki gerçekten dâhisiniz. Fakat bu olasılıkları da değerlendirmek için yukarıda bahsettiğim 5 temel soru üzerinden ne yapabilip neyi yapamayacağınızı tartmanız size hem zaman, hem efor, hem de akil sağlığı kazandıracak
+ Bu arada *benim tecrübemde* sağlıklı “akademik tavsiye” bulmak oldukça zor. İki temel sebebi var: tavsiye ya gerçekten çok başarılı olmuş “yıldızlardan geliyor, ya da kendisini Türkiye bağlamında öğrencilere “yıldız” olarak lanse edenlerden. Acı gerçek.
+ Ben bu etkileşimde ve diğer akademik tavsiyelerimde samimi olmaya çalışıyorum. “Ben hep doğruyu yapıp çok başarılı oldum, gelin size de öğreteyim” değil “bakin çok hata yapıp zaman-efor [boşa] harcadım, hasbelkader de [akademik] hayatta kaldım” tavsiyeleridir.
+ Özellikle doktora öğrencilerinin dikkat etmesi gereken bir tehlike: ilk 2-3 senede literatüre bakıp “bir suru hata görebiliyorum, çok daha iyisini yazarım, akademide 10 kaplan gücünde olacağım” sendromuna kapılmak. Bu mantalite tez yazma aşamasında yıkıma götürür
+ “Akademik tavsiye” konusunda Türkiye’de sağlıklı bilgi almak çok zor. Sebebi, bence, “Hoca Kültü.” Bu kült akademisyenlerin kendilerini sürekli “yüce, başarılı, yetkin” olarak tanımlamaya itiyor, ki bazıları bundan besleniyor. Bunun da iki etkisi var...
+ Hoca Kültü’nün ilk etkisi gerçekten akademik alanda başarılı olan kişilerin aşırı derecede yüceltilmesi. Bu etki bazılarının başını donduruyor, sonuçlar malum. İkinci etki *o kadar da* başarılı olmayanların kendi tecrübelerini güzellemek için gençleri yanlış yönlendirmeleri..
+ Şahsen, öğrencilerle etkileşimimde gerçekçi olmaya çalışıyorum. Güzelleyebileceğim bir “basari öyküsü” mevcut değil. Çok hata yaptım, başarılarım oldu başarısızlıklarım da (kendime puanım 6.5’tan 7/10). En önemli tavsiyem: kendini kontrolsüz güzelleyenlerin tavsiyesine dikkat
Asil “tavsiye” kısmına dönersek:
İlk tema “ana araştırma sorusu ne” en önemlisi. Bu soruyu tek cümle halinde, arkasından 10 cümleyle açıklamadan sorabiliyor musunuz? Bu soruyu rafine edebilmek tez yazmanın %51’i. Kesin bilgi, yayabilirsiniz.
+”Ana araştırma sorusu ne”yi 1 cümle ile rafine ettiniz. Sıradaki: bu soruyu kimler, nasıl cevaplamış?
Soru-cevap mevcut ise kendinize soracağınız: “yeni” bir katkı yapabilir miyim?
Soru sorulmamışsa: ya altın madeni buldunuz, ya da okyanusta kayboldunuz (hemen karaya dönün)
Yazar: Burak Kadercan
Ücretsiz YDS-YÖKDİL Okuma Uygulaması
YDS-YÖKDİL gibi akademik sınavlara hazırlanırken LingoVivo News uygulaması ile bol bol okuma yapabilir, Türkçe çevirilerini görebilir ve kavrama sorularıyla sınavlara hazırlanabilirsiniz.
Üstelik TAMAMEN ÜCRETSİZ!
App Store Google Play Üstelik TAMAMEN ÜCRETSİZ!
- Akademik Araçlar ve İpuçları
- Makale Yazımı ve Stratejileri
- Tez Yazmaya Dair Rehber Kılavuz
- Ücretsiz Kurslar
- YDS/YÖKDİL
ve akademik çalışmalarınızda büyük kolaylıklar sağlayacak pek çok şey paylaştığımız Telegram kanalımızı takibe alarak haberdar olabilirsiniz.
Link: https://t.me/MuratCenkAkademi
Not: Telegram Kanalını takibe alanlar birbirlerini göremez ve özelden mesaj yazamazlar. Ayrıca tüm paylaşımlar sadece yönetici tarafından yapılır.